مهد كودك فاطميه

امام رضا علیه السلام خطاب به مأمون حالات انسان که خداوند متعال ساختمان وجودی او را برپایه آنها ساخته و آفریده و با این حالات دوران زندگی خود را سپری می کند به چهارحالت تقسیم نموده و پانزده سال اول زندگی را دوران زیبایی و طراوت آدمی معرفی کرده و توجه به وضعیت خانواده و فرزندان را لازم بر شمرده اند.
آن حضرت دراین زمینه می فرماید: صاحب النعمه یجب ان یوسع علی عیاله؛ افرادی که توانایی لازم را دارند باید بر زن و فرزند خود توسعه و گشایش دهند.
شکی نیست که مراقبت های جسمانى، تغذیه خوب، توجه به آرامش و نیازهاى عاطفى نوزاد می تواند عامل مؤثری در کیفیت رشد جسمى، عاطفى و طی مراحل تکامل کودک باشد. از این رو امام رضا علیه السلام توجه به فرزند را در همه مراحل پیش از تولد، حین تولد، شیرخوارگی و … ضروری دانسته اند. در این زمینه حکیمه خواهر امام رضا(ع) می گوید: وقتی زمان وضع حمل خیزران، مادر حضرت جواد(ع)، رسید، حضرت رضا(ع) مرا صدا زد و فرمود: هنگام وضع حمل، پیش او حاضر باش و همراه او و قابله درون اتاق برو. آنگاه حضرت چراغی در اتاق گذاشت و در آن را بست.
هنگام وضع حمل خیزران چراغ خاموش شد و او ناراحت گردید. در این وضیعت بودیم که حضرت جواد(ع) به دنیا آمد در حالی که بر روی او چیز نازکی مانند پارچه بود، نورش تمام اتاق را روشن کرد و ما به آن نگاه می کردیم. آنگاه او را در آغوش گرفتم و آن پرده را از او جدا کردم.
در این هنگام امام رضا(ع) آمد، در اتاق را باز کرد، جواد(ع) را گرفت، در گهواره گذاشت و به من فرمود: «یا حکیمه الزمی مهده »؛ حکیمه مراقب گهواره اش باش …
دانش امروزی اهمیت بهداشت و تغذیه کودک را ثابت کرده است. امام رضا علیه السلام در باره تغذیه کودک به نقل از پیامبر اکرم (ص) می فرماید : قال رسوله الله (صلى الله علیه و آله و سلم): لیس للصبى لبن خیر من لبن امه؛ براى کودک چیزى بهتر از شیر مادرش نیست.
و در یک توصیه بهداشتی دیگر در این زمینه می فرماید: لا تسترضعوا الحمقاء، ولا العمشاء، فان اللبن یعدى؛ زنان احمق و زنانى که رنجور و معیوب هستند و بى اختیار از چشمشان اشک مى‌چکد را براى شیردادن فرزندانتان انتخاب نکنید، زیرا شیر تاثیر سوء خود را مى‌گذارد.
یکی از دستورات بهداشتی امام رضا (ع) نسبت به کودکان که زمینه رشد و ضامن سلامتی فرزندان شمرده شده اجرای سنت های ختنه و عقیقه است. آن حضرت، در بخشى از مطالبى که براى مأمون نوشتند، می فرماید: عقیقه کردن براى پسر و دختر، نامگذارى، تراشیدن موهاى سر نوزاددر روز هفتم و معادل وزن موها طلا یا نقره صدقه دادن لازم است و به نقل از پیامبر اسلام (ص) می فرماید: اختنوا اولادکم یوم السابع فانه اطهر، واسرع لنبات اللحم؛ فرزندان خود را روز هفتم تولد ختنه کنید، زیرا به این وسیله پاکتر و زودتر گوشت مى‌روید.
تغذیه سالم و مقوى فرزند از دیگر مسائل مورد توجه امام رضا (ع) است. یحیى صنعانى‏ مى‏گوید: در منى حضرت رضا(ع) را دیدم که فرزندش جواد(ع) را در دامان‏خود نشانده و به او موز مى‏داد.
امام رضا (ع) در بیانی دیگر از توجه به رعایت بهداشت کودکان سخن گفته و می فرماید: اغسلوا صبیانکم من الغمر، فان الشیطان یشم الغمر، فیفزع الصبى فى رقاده، ویتاءذى بها الکاتبان؛ دست و روى کودکان خود را از آلودگى ناشى از چربى بشویید و پاکیزه کنید زیرا شیطان بوى چربى را استشمام مى‌کند و در خواب، کودک را به وحشت مى‌اندازد و فرشتگان موکل او آزار مى‌بینند.
نویسنده: حسین پورافضلی

توجه به علاقه کودک

در تنظیم برنامه‌های اوقات فراعت، علایق کودک را مد نظر قرار دهید. بنابراین ضروری است که دیدگاه او در زمینه نحوه سپری کردن اوقاتش را جویا شوید. همچنین از او بپرسید دوست دارد در انتهای این تابستان به چه اهدافی دست یافته باشد.

ورزش را فراموش نکنید

یکی از مهم‌ترین بخش‌های هر برنامه اوقات فراغت خصوصاً برای کودکان، پرداختن به فعالیت‌های جسمی به ویژه ورزش کردن است. کودکان برای بهبود فرآیند تحول روان شناختی و جسمانی خود به تحرک و فعالیت نیاز دارند. همچنین ورزش می‌تواند به پیشگیری از ابتلا به اختلال‌های روان شناختی خصوصاً اضطراب یا افسردگی منجر شود و گرایش به رفتارهای نامطلوبی همچون اعتیاد را در بزرگسالی می‌کاهد.

زمانی برای با هم بودن

همواره نیازی نیست که برای ایجاد نشاط و تحرک در کودک هزینه‌ای اختصاص دهید گاهی بردن کودک به نزدیک‌ترین فضای سبز نیز می‌تواند فرصتی نشاط آور و لذت بخش را برای کودک فراهم سازد. به خصوص این که در این زمان کودک می‌تواند لحظات خوبی را در کنار والدین سپری کند و با آن‌ها به تفریح و بازی بپردازد. البته این موضوع به آن معنا نیست که کودک دیگر از یک برنامه ورزشی منظم و تحت نظارت مربی ماهر در آن حوزه بی نیاز است.

ثبت نام در کلاس‌های بی شمار ممنوع

موضوعات متنوعی را در برنامه کودک قرار دهید، نه آنکه او را خسته کنید و به کلاس‌های بی شمار بفرستید بلکه جنبه‌های مختلف تحول روان شناختی و جسمانی کودک را در نظر بگیرید؛ مثلاً صرفاً او را در کلاس‌های تقویتی درس‌های مدرسه ثبت نام نکنید بلکه در نظر داشته باشید که برنامه‌های هنری یا تفریحی نیز برای او لازم است.

تقویت فرهنگ کتابخوانی

خواندن کتاب، مجله و روزنامه را به عادتی برای کودک تبدیل کنید. با او به خرید بروید و با مشارکت یکدیگر کتاب‌های مورد علاقه‌اش را تهیه یا او را در یک کتابخانه عضو کنید. مطالعه در حوزه‌های مختلف می‌تواند برای کودک فواید آموزشی بسیاری را فراهم آورد. همچنین او را برای شرایط و انتخاب‌های آینده آماده می‌سازد و مهارت‌های تحصیلی‌اش را تحت الشعاع قرار می‌دهد.

طبیعت گردی و درس‌های بی مانندش

برقراری ارتباط با طبیعت خارج از شهر نیز برای سلامت کودک اهمیت ویژه‌ای دارد. گردش در این فضا و تماس با محیط طبیعی درس‌ها و خاطراتی را برای فرزند شما خواهد داشت که درک آن در مکان‌های دیگر امکان پذیر نیست. همچنین تجارب متفاوت با محیط زندگی روزمره کودک دید او را وسعت می‌بخشد و نشاط و سرزندگی را برای او به همراه خواهد داشت. حتی اگر امکان مسافرت‌های چند روزه برای شما فراهم نیست می‌توانید حداقل یک روز را در روستاها و طبیعت اطراف شهرتان سپری کنید.

غنی سازی اوقات فراغت در منزل

یکی از مهم‌ترین مسائلی که باید در نظر داشته باشید انجام فعالیت‌هایی در جمع خانوادگی است. بنابراین کمک کردن در آشپزی، انجام بازی‌های خانوادگی یا تماشای یک برنامه تلویزیونی به طور دسته جمعی را فراموش نکنید. فرصت‌هایی برای دیدار با اقوام و تحکیم سنت‌های خانوادگی نیز برای کودک فراهم آورید. این ایام بهترین زمان برای مشارکت کودک در مسئولیت‌های خانه است، می‌توانید با تعیین پاداش برای انجام کارهایی که مدنظرتان است او را برای پذیرفتن نقش‌های آتی درزندگی آماده سازید.

از اعمال تغییرات کلی بپرهیزید

استراحت به موقع و کافی را برای کودک لحاظ کنید. کمی تغییر برنامه خواب و بیداری نسبت به روزهای مدرسه مشکل ساز نیست اما تغییر کلی در روند زمان خوابیدن و بیدار شدن کودک برای او صدمات جدی در پی دارد. همچنین الگوی غذایی کودک را کنترل کنید تا در این ایام دچار اضافه وزن یا کمبود مواد مغذی خاصی نشود.

زهرا حسین زاده ملکی – روانشناس

عوامل افزایش اعتیاد در کودکان و نوجوانان
یک کارشناس ارشد روانشناسی بالینی در این‌باره می‌گوید: عواملی همچون بحرانی بودن سنین نوجوانی، افزایش دسترسی، کاهش قابل توجه قیمت، نگرش مثبت نسبت به مصرف، ادراک­ پایین خطر و… در افزایش مصرف مواد در این گروه جمعیتی دخیل دانسته شده­‌اند. همچنین علاوه بر مواد غیرقانونی داروهای تجویز شده دارای پتانسل سوءمصرف همچون ترامادول، ترکیبات حاوی کدئین، بنزودیازپین­‌ها و… نیز به قصد تجربه سرخوشی از طرف برخی کودکان و نوجوانان مورد مصرف قرار می­‌گیرد و منجر به وابستگی به خود این داروها یا پیشروی به سمت مصرف مواد سنگین­‌تر می­‌شوند.

“محمد ترکمان” می‌افزاید: مصرف مواد در کودکان و نوجوانان با مجموعه­‌ای از آسیب­‌ها و مشکلات حوزه سلامت عمومی همچون اختلالات رفتاری و روانی و بیماری­‌های منتقله از راه جنسی همراه است. به علاوه شروع مصرف مواد از دوره کودکی و نوجوانی به شدت عوارض اجتماعی ناشی از مصرف را تشدید کرده و مانع شکل­‌گیری مهارت­‌های لازم برای یک زندگی مولّد می­‌شود.

اینک، سؤال و نگرانی اساسی مردم از مسئولان نهادهای دولتی و خصوصی این است: برای پیشگیری از اعتیاد کودکان و نوجوانان حداقل در سطح تدوین برنامه‌های آموزشی که هزینه مالی زیادی ندارد و از درگیری‌ها و کشمکش‌های امنیتی و سیاسی به دور است، چه برنامه‌ای دارید؟ آموزش‌هایی که با تکیه برتحقیقات علمی، عوامل خطر و روش‌های پیشگیری و مقابله را مشخص کند، به صورت مؤثر و هماهنگ اجرا شود و تا سالیان دراز تداوم یابد! در این راستا یکی از برنامه‌های مفید شناسایی کودکان و نوجوانان در معرض خطر سوء مصرف مواد (با گرایش مثبت نسبت به مصرف مواد) و سایر رفتارهای پرخطر باید از دغدغه‌های اساسی متولیان تعلیم و تربیت باشد.
منبع:http://www.salamatnews.com

کودکی کردن فرزندانتان را نگاه کنید و با او همراه شوید . اشتباه اکثر والدین این است که می خواهند مانع مرحله طبیعی کودکی در فرزندانشان باشند. و این یعنی : تربیت کودک وابسته یا لجباز…..

1.ایجاد قوانین و عواقب روشن:

اگر فرزند شما قوانین خانواده و عواقب ناشی از عدم انجام آنها را می داند، آنها احساس امنیت بیشتری خواهند کرد ؛ این بدان معنا نیست ،که آنها هرگز سرپیچی نمیکنند، بلکه مهم است عواقب و مجازات آنها حتما اعمال شود، درست همانطور که آنها را برپا کردید.

2.رفتارهای نامناسب را تجلیل نکنید:

سرکشی فرزند شما هنگامی افزایش می یابد که شما به عنوان والدین به رفتار بد آنها بخندید ؛ اگرچه شما در آن لحظه آن رفتار را خیلی خنده دار ببینید، اما با آن خنده شما دو پیام تایید به کودک میدهید به عنوان یک نتیجه، شما به تدریج احترام خود را از دست می دهید.

3.تقویت رفتارهای مثبت

یکی از رایج ترین اشتباهات والدین است که در این کار والدین رفتارهای منفی بر روی رفتارهای مثبت برجسته می سازند ؛ به عنوان یک پدر و مادر، شما می توانید این رفتارهای منفی را غیر مستقیم تقویت کنید زمانی که دائما نظرتان را توضیح می دهید و این که فرزند شما چه کارهایی را به درستی و خوب انجام می دهد را نمیبینید کارهای خوبی که فرزندتان انجام می دهد را ستایش کنید، زیرا اینها به همان اندازه مجازات کارهای بدشان در برگه مجازات، اهمیت دارد.

 4.نشان دادن عشق بی قید و شرط:

حتی اگر فرزندتان موفق نشود و موفق نشود و دوباره دوباره نتواند، شما باید به او این اطمینان را بدهید، که همیشه می توانند بر روی عشق شما حساب کنند ؛ توضیح دهید که دلخوری شما به خاطر، راه هایی است که آنها کارشان را انجام می دهند.خود را جای آنها بگذارید، آنها را درک کنید و به آنها گوش دهید و از فریاد زدن بر آنها اجتناب کنید و برای حفظ آرامش تلاش کنید ، در مورد آنهایی که نوجوان هستند، روحیه و حال را مورد بررسی قرار ندهید و اجازه دهید که فضای خودشان را داشته باشند.

5.مشخص کنید که آیا شما نگرش رفتار سرکشانه کودکتان را بدتر می کنید یا نه:

بارها و بارها حس سرکشانه فرزندتان تحت تاثیر وضعیت خانواده تان بوجود می آید، به عنوان والدین، شما نمیدانید چگونه این مشکل را حل کنید ؛ طلاق یا جدایی عاطفی پدر و مادر یکی از شایعترین دلایل است اگر تنشی میان والدین وجود داشته باشد، کودکان این را درک می کنند و سعی می کنند توجه خود را از آن دور کنند همچنین، ترجیحتان به یکی از فرزندان، باعث نگرش های سرکشانه بقیه می شود.

  6.گزینه های جایگزین را ارائه دهید:

ارائه جایگزین ها به کودکان ،به آنها کمک می کند تا شرایط مثبت را دوباره تأیید کنند همچنین، به توسعه مهارت های تصمیم گیری در زندگی بزرگسالیشان کمک می کند ؛ پیشنهادات جایگزینی ،برای فرزندتان ممکن است با کارهای دیگری مثل مذاکره با آنها انجام شود. به عنوان مثال، اجازه دهید تا زمان معینی به تماشای تلویزیون بشینند، اگر قبلش تکالیف منزل خود را کامل انجام داده باشند.

7.استفاده از زبان خوش:

زبان خوش، بسیار موثر تر از زبان منفی است ؛ زبان خوش، نگرش مبارزطلبانه ای را که منع تولید می کند، ترویج نمی دهد. زبانا روی چیزی که فرزند شما نباید انجام دهد یا باید انجام دهد، متمرکز نشوید وقتی به آنها رسیدگی می کنید، درباره آنچه می توانند انجام دهند، صحبت کنید به عنوان مثال، بگویید:"شما می توانی در تراس دوچرخه بازی کنی"، به جای:” نمی توانی در داخل خانه دوچرخه بازی کنی". به عنوان مثال دیگری، می توانید بگویید:"شما می توانی در زیرزمین گیتار بزنی"، به جای:"در اتاق نمی توانی گیتار بزنی”

  8 . روی حرفتان ثابت بایستید:

اشتباه برخی از والدین این است که خیلی سریع صحبتی که با کودک داشته اند را تغییر می دهند و این جدیت والدین را در نظر کودک ضعیف می کند پس حرف خودتان را اجرا کنید به عنوان مثال اگر بهاو گفته اید که حتما باید قبل از خواب شیر بنوشد پس بعد از چند دقیقه حرفتان را تغییر ندهید و نگویید که می توانی به جای شیر آب میوه بخوری.

9. اخطار و هشدار را از راه درست اعلام کنید:

اگر برای بیرون از خانه رفتن برنامه دارید و در این شرایط او سرکشی کرده و بی توجه به زمان و عجله ی شما دیر آماده می شود باید از قبل هشداری به او بدهید ، به عنوان مثال 15 دقیقه قبل از رفتن با صدای بلند نه البته عصبانی و خشن به او بگویید “چند دقیقه دیگر خواهیم رفت پس زمانی که صدایت زدم وسایل بازی ات را جمع کن و آماده شود.”

منبع:http://namnak.com/